Vải lụa, một trong những loại vải phổ biến và đặc sắc bậc nhất. Chúng ta biết vải lụa thông qua vẻ đẹp thướt qua của những chiếc áo dài truyền thống cho đến những bộ váy sang trọng thướt tha trên thảm đỏ quốc tế. Lụa vẫn luôn là một loại vải khiến chúng ta thích thú và thoải mái mỗi khi chạm vào hay mặc lên mình. Với độ bóng và mềm mại vải lụa luôn là một chất liệu được săn đón rộng rãi.

Quay về quá khứ nơi vải lụa lần đầu tiên được sử dụng ở Trung Quốc. Bằng chứng sớm nhất về lụa là sự hiện diện của sợi tơ protein fibroin trong các mẫu đất tại địa điểm đồ đá mới Jiahu ở Hà Nam, có niên đại khoảng 8.500 năm. Ví dụ sớm nhất còn sót lại của vải lụa có niên đại khoảng năm 3630 trước Công nguyên tại một địa điểm văn hóa Yangshao ở Qingtaicun gần Xingyang, Hà Nam, Trung Quốc. Vải luôn là một đặc trưng của Trung Quốc, mỗi khi nhắc đến quốc gia này chúng ta luôn nghĩ tới vải. Theo những tài liệu được ghi lại thì công lớn phát triển và tìm ra vải lụa thuộc về một hoàng hậu của Trung Hoa tên là, Leizu (Hsi-Ling-Shih, Lei-Tzu). Vải lụa ban đầu chỉ được dành riêng cho các Hoàng đế Trung Quốc sử dụng hoặc họ làm quà tặng cho người khác, vì thế mà khi các phim cổ trang của Trung Quốc chúng ta có thể thấy được những bộ y phục cổ trang thướt tha mềm mại, màu sắc đều được làm từ chất liệu vải lụa. Tuy nhiên, dần dần vải lan rộng qua văn hóa và thương mại Trung Quốc cả về địa lý và xã hội, rồi sau đó đến nhiều khu vực khác của châu Á và thế giới .

 

Du lịch thế giới đến với Ấn Độ. Tại đây lụa có lịch sử lâu đời nhất được gọi là Resham. Xuất phát ở phía đông và bắc Ấn Độ; Pattu ở phần phía nam của Ấn Độ. Các khám phá khảo cổ học gần đây ở Harappa và Chanhu-daro cho thấy nghề trồng dâu nuôi tằm , sử dụng các sợi tơ hoang dã từ các loài tằm bản địa , đã tồn tại ở Nam Á trong thời kỳ Văn minh Thung lũng Indus (nay thuộc Pakistan và Ấn Độ) có niên đại từ năm 2450 trước Công nguyên đến năm 2000 trước Công nguyên, trong khi “bằng chứng cứng và nhanh” cho việc sản xuất lụa ở Trung Quốc có từ khoảng năm 2570 trước Công nguyên. Shelagh Vainker, một chuyên gia về tơ lụa tại Bảo tàng Ashmolean ở Oxford, người nhìn thấy bằng chứng về việc sản xuất tơ lụa ở Trung Quốc “sớm hơn đáng kể” so với 2500–2000 trước Công nguyên, gợi ý, “những người thuộc nền văn minh Indus hoặc thu hoạch kén tằm hoặc buôn bán với những người đã làm, và rằng họ biết một số lượng đáng kể về lụa. Ấn Độ là nước sản xuất tơ lụa lớn thứ hai trên thế giới sau Trung Quốc.

Sau khi lụa có nguồn gốc từ Trung Quốc và Ấn Độ cổ đại , nơi nghề dệt lụa bắt đầu vào khoảng năm 2.640 trước Công nguyên , các thương nhân Trung Quốc đã phổ biến việc sử dụng lụa trên khắp châu Á thông qua thương mại. Các nhà khảo cổ tìm thấy những sợi tơ lụa đầu tiên ở Thái Lan có tuổi đời hơn 3.000 năm trong tàn tích của Ban Chiang – Địa điểm này được coi là một trong những nền văn minh lâu đời nhất của Đông Nam Á. Sau Thế chiến thứ hai, cựu sĩ quan người Mỹ Jim Thompson quyết định rằng lụa sẽ được ưa chuộng tại quê nhà. Thông qua các mối quan hệ của mình ở New York, ông bắt đầu tiếp thị sản phẩm như một loại vải Xiêm truyền thống. Trên thực tế, vật liệu mà ông tạo ra có rất ít mối quan hệ với những gì trước đây đã được sản xuất trong nước. Nhưng thông qua việc xây dựng thương hiệu thông minh và bằng cách phát triển một loạt các mẫu “Thái”, ông đã thiết lập được lụa Thái như một thương hiệu dễ nhận biết.

Và cuối cùng hãy đến với Việt Nam, một quốc gia cũng có một chiều dài lịch sử hoành tráng. Lịch sử về vải lụa được viết trong sử sách qua một số tư liệu, theo tư liệu lịch sử, từ thời văn hóa Phùng Nguyên (tồn tại từ cuối thiên niên kỷ III TCN, đầu thiên niên II TCN và kết thúc vào khoảng nửa đầu thiên niên kỷ II TCN. Phùng Nguyên là tên một làng ở xã Kinh Kệ (nay là xã Phùng Nguyên), huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ) cũng đã thể hiện những dấu tích quan trọng chứng minh kỹ thuật dệt vải: dấu vải và dọi xe sợi. Tới thời văn hóa Đông Sơn (nền văn hóa cổ đã xuất hiện vào khoảng 800 năm trước công nguyên, từng tồn tại ở một số tỉnh miền Bắc Việt Nam và Bắc Trung bộ Việt Nam) thì nghề dệt vải đã thịnh đạt, chiếm thế chủ đạo trong đời sống của người Việt, và họ cũng phát triển được nhiều chất liệu vải khác nhau.

Như chúng ta có thể thấy lụa có một lịch sử rất lâu đời. Từ những thứ thô sơ nhất con người chúng ta đã tận dụng và phát triển vải lụa trở thành một loại vải thông dụng và có tính ứng dụng cao trong đời sống. Lụa không chỉ được sử dụng để may trong những chiếc áo dài mang đậm bản sắc dân tộc mà còn được sử dụng để biến tấu phục vụ cho sự phát triển thời trang. Như làm áo sơ mi lụa, một trong những món đồ ưa thích cho cả nam và nữ trong những thời tiết mùa hè và xuân bởi sự thoải mái và mát mẻ mà nó đem lại. Hoặc những chiếc quần lụa cũng là một thứ mà những tín đồ thời trang ưa thích vì dáng suông và mềm mại làm tôn dáng và trông đôi chân dài hơn. Chưa hết, còn những chiếc đầm được làm bằng lụa. Luôn được sử dụng trong những buổi lễ thời trang nổi tiếng vì tính chất rủ và bóng của lụa lột tả được đường cong mang đến nét gợi cảm tự nhiên cho phải đẹp. Nhìn chung vải lụa là một chất liệu phổ biên trong ngành thời trang nói chung và ngành sản xuất nói riêng. Tuy nhiên lụa cũng được phân loại từ bình thường cho tới cao cấp. Việc tạo sáng tạo và tạo thành sản phẩm vào lụa phụ thuộc nhiều vào mục đích của người sản xuất sản phẩm.