Nếu bạn nghĩ áo sơmi trắng là một trang phục đơn giản và nhàm chán, đó là vì bạn chưa biết Gianfranco Ferré – nhạc sĩ đại tài người Ý của các bản hoà tấu sơmi trắng. Gần một thập kỷ sau ngày ông mất, các thiết kế của ông vẫn rất thời thượng và trở thành biểu tượng lịch sử thời trang thế giới.

Sơ lược tiểu sử

Nếu bạn tìm kiếm thông tin trên google, cụm từ “kiến trúc sư thời trang” luôn được gắn sau tên Gianfranco Ferré. Con mắt nghệ thuật kiến trúc của ông đã được tôi luyện trong khoảng thời gian theo học trường đại học kiến trúc tại Milan Polytechnic Institute (Viện bách khoa Milan). Tuy nhiên, ngay sau khi tốt nghiệp, Ferré lại dành hết tâm huyết vào thiết kế trang sức và phụ kiện. Các thiết kế của Ferré đã thu hút sự chú ý của Rosy Biffi – ông chủ của một trong những cửa hàng thời trang khó tính nhất Milan, và sau đó là Ileana Pareto Spinola và Anne Sophie Benazzo. Họ ấn tượng đến mức ngay lập tức giới thiệu đến những người mua khác. Sự chú ý của các biên tập viên nổi danh cùng thời như Anna Piaggi, Anna Riva đã giúp một sản phẩm của ông xuất hiện trên bìa tạp chí tháng Arianna vào năm 1971. Và từ đó, sự nghiệp của ông bắt đầu.

Năm 1989, Gianfranco Ferré trở thành giám đốc sáng tạo của nhà mốt Pháp Christian Dior. Điều này đã tạo một cơn “địa chấn” trong giới thời trang lúc bấy giờ khi một người nước ngoài được vinh danh vào vị trí danh giá bậc nhất trong lịch sử thời trang Pháp. Tuy nhiên, bộ sưu tập haute couture đầu tiên khi đầu quân cho Dior đã dành giải thưởng danh giá nhất ngành thời trang Pháp – The Golden Thimble!

Có thể nói, hiếm có nhà thiết kế nào gây được tiếng vang ngay từ khi xuất hiện, xuyên suốt trong 25 năm sự nghiệp và mãi mãi về sau như Ferré. Ông làm việc cùng với những nhà thiết kế có tầm ảnh hưởng lớn nhất thời đại như Walter Albini, Elio Fiorucci, Karl Lagerfeld, sở hữu hàng loạt thương hiệu cao cấp riêng của mình, như Gianfranco Ferré Spa (1978), Ferréjeans (1987), GF FERRÉ (dòng sản phẩm dành cho khách hàng trẻ tuổi) …; cũng như hàng loạt giải thưởng danh giá khác (The Golden Thimble, The Golden Eye, …). Đến tận những năm tháng cuối đời, ông vẫn làm việc cho Gianfranco Ferré Black, Gianfranco Ferré White và Gianfranco Ferré Red, với các đầy đủ các dòng sản phẩm dành cho nam, nữ, phụ kiện, túi xách, giày dép, mắt kính, sản phẩm từ da, khăn và cà-vạt.

Gianfranco Ferré và khúc biến tấu áo sơmi trắng

Gianfranco Ferré để lại nhiều thiết kế ghi dấu lịch sử, nhưng nổi bật nhất là các thiết kế áo sơmi trắng – biểu tượng phong cách Gianfranco Ferré.

“Đối với tôi, có thể thiết kế trang phục trong sự hài hoà với môi trường xã hội và phong cách của người phụ nữ hiện đại rất thú vị”. “Tôi có thể nói dòng sản phẩm tôi theo đuổi là thời thượng nhưng cũng rất kín đáo. Tôi không từ chối sự nữ tính, nhưng tôi mong muốn tạo ra những trang phục đem đến cho người phụ nữ tính cách như một doanh nhân thành đạt”.

Ông tự nhận mình kế thừa kỹ thuật của Balenciaga, sự phóng túng của Jacques Fath và Coco Chanel. Ferré tập trung vào cấu trúc mảng, khai thác triệt để kỹ thuật cắt, xếp vải để tạo nên những mẫu áo sơmi lịch lãm. Các thiết kế của ông thoạt nhìn có thể đơn giản bên ngoài nhưng cấu trúc bên trong cực kỳ phức tạp. Mọi thứ đều được tính toán kỹ lưỡng từ tỉ lệ các phần rập tạo nên chiếc áo, độ nặng chất liệu vải, sự kết hợp các chất liệu vải khác nhau, vị trí đường may, … làm sao để một sản phẩm tạo ra đảm bảo đầy đủ quy tắc thiết kế của Ferré.

“Tôi hứng thú với nét đẹp tự nhiên của cô ấy. Tôi không thể thiết kế một sự ảo tượng về những điều không có thật. Tôi làm việc với một tâm niệm về phụ nữ hiện đại ngày nay – bận rộn, năng động, có kế hoạch rõ ràng, … Một người phụ nữ mà với cô ấy, mặc đẹp là một điều quan trọng”.

Nỗi ám ảnh đầy tính nghệ thuật đối với áo sơmi trắng đã giúp Ferré đưa loại trang phục tưởng chừng không có gì để nói đến trở thành những biểu tượng bất hủ của thời trang – những thiết kế diễm lệ, đong đầy chất thơ, thể hiện sự mạnh mẽ, quyền lực của phái yếu nhưng vẫn rất dịu dàng, cuốn hút của phái đẹp. Đó là một chút thi vị trong “Chiếc áo hoạ sĩ” (The painter’s shirt) khi Ferré tái cấu trúc lại chiếc áo của hoạ sĩ truyền thống trên nền chất liệu mới. Đó là một chút tinh nghịch khi Ferré “chế giễu” những nguyên tắc làm áo sơmi trong thiết kế “De-composed Shirt” bằng cách giữ nguyên bản phần cánh tay và cổ áo và thay thế mặt trước và mặt sau bằng bustier, cũng như giản lược nhiều phần của một chiếc áo sơ mi thông thường. Ferré hoà quyện vào chiếc áo sơmi hiện đại nét cổ điển tinh tế qua những thiết kế cách điệu tay phồng cùng corset. Việc không sử dụng màu sắc nào khác ngoài trắng đã giúp ông khai thác tối đa các sắc độ trắng của nhiều loại vải khác nhau, tính toán độ phản sáng để kết hợp các chất liệu một cách hoàn hảo.

Đến với khúc hoà tấu sơ mi trắng, ta nhìn thấy những người phụ nữ của Gianfranco Ferré hội tụ đủ các phẩm chất của một người phụ nữ đạt được vị thế nhất định trong xã hội. Cô ấy kiêu kỳ, thách thức mọi ánh mắt muốn tiếp cận. Cô ấy ẩn dấu một thần thái cuốn hút ma mị đằng sau những đường cắt tinh tế, cấu trúc sắc sảo trên nền tinh khôi của chiếc áo sơ mi trắng. Đôi lúc, cô ấy có thể hơi chút tinh nghịch, hơi chút lả lơi, nhưng đừng vì thế mà nghĩ cô ấy dễ dãi. Cô ấy sang trọng, quyền lực, và cô ấy nhận thức rõ được điều đó. Cô ấy không còn trong trắng, ngây thơ, mà là một quý bà từng trải, hiểu rõ bản thân và những tham vọng của mình. Người có thể sánh bước bên cô ấy chỉ là quý ông đích thực.

Lời kết

Gianfranco Ferré đến với thế giới thời trang, đem đến một định nghĩa hoàn toàn mới về sự thanh lịch và sáng tạo. Ông để lại ấn tượng về một nhà thiết kế với năng lực sáng tạo vô hạn, tài năng kỹ thuật đẳng cấp. Hơn nữa, ông còn là một người với trái tim ấm áp, thích sẻ chia kiến thức, đặc biệt là với thế hệ các bạn trẻ. Xin mượn lời của Gianfranco Ferré để kết lại bài viết này:

“Sự kết hợp giữa truyền thống và sự cách tân là điều tạo nên sự vận động trong câu chuyện về chiếc áo sơmi trắng của tôi. Nét truyền thống của chếc áo sơmi nam giới kích thích tôi phải sáng tạo, suy nghĩ lại về các quy tắc thời trang trong sự tác động của trí tưởng tượng và thiết kế tinh khôi. Quá trình này đòi hỏi phải luôn luôn suy ngẫm về các khái niệm form dáng. Không được giống nhau, lại phải nổi bật, chiếc áo sơmi trắng có thể có kiểu gợn sóng nhẹ với những đường may hoàn hảo nhưng lại mang nét mạnh mẽ của áo nam, đủ xa hoa để làm nổi bật các thành phần của nó – đặc biệt phần cổ áo và cổ tay áo – hoặc giản lược những phần khác: thân sau áo, vai và cánh tay. Những đường gợn sóng tạc vào cơ thể như một lớp da thứ hai. Nó như một phương tiện truyền tải linh hoạt sự đa dạng của các nguyên liệu: impalpable organza, crackling taffeta, satin bóng, silk duchesse, silk poplin, georgette, chiffon…. Trong từ điển về sự thanh lịch của cá nhân mình, tôi thích nghĩ rằng chiếc áo sơmi trắng của tôi là một khái niệm mang tính toàn cầu mà mọi người có thể phát âm nó theo cách họ thích nhất”.